Varikosel, testis damarlarında varisleşme ve genişleme olarak tanımlanan bir durumdur. Genellikle kısırlık problemi yaşayan ve bu nedenle doktora başvuran erkeklerde yapılan incelemeler sonucu varikoselin varlığı tespit edilebilmektedir.

Varikosel rahatsızlığının belirtilerinden biri olarak ağrı ortaya çıkabilir. Bacaklarda oluşan varislerde olduğu gibi, varikosel de içeride toplanan kan birikintisi nedeniyle oluşan basınç ağrıya yol açabilir. Ağrı özellikle ayakta fazla kalındığında daha şiddetli hale gelir. Hasta istirahatte iken ağrı azalır ve bu ağrı testislerde çekilme hissi yaratır.

Varikosel içerisinde biriken kan, testislerde ısıyı artırarak sperm miktarında azalmaya yol açabilir. Ancak her varikosel hastası kısırlık sorunu ile karşılaşmaz. Bazı vakalarda sperm kalitesinde, şeklinde ve hareketinde anormallik yaşanabilir. Kısırlık problemi yaşayan erkek hastaların %40'ında varikosel sorumlu tutulmaktadır. Varikosel kaynaklı kısırlık problemlerinde, varikoselin tedavi edilmesi sonucu %50 oranında kısırlık problemi çözümlenebilmektedir.

Varikosel nedeniyle testislerde biriken kan, kronik bir şekilde gelişen gıda alımı bozukluğuna yol açabilir ve testislerin boyutunda küçülme ve kıvamında yumuşama meydana gelebilir. Bu soruna erken teşhis konulursa ve gerekli müdahale yapılırsa, testisler yine olması gereken boyuta ve kıvama ulaşabilir.

Varikosel sorunu bulunan erkeklerin çoğunda herhangi bir belirti oluşmayabilir ve varikosel her erkeği aynı şekilde etkilemeyebilir. Bazı vakalarda varikoselin boyutu zaman ilerledikçe değişmezken, bazı vakalarda gün geçtikçe ilerleyerek damar genişlemesine yol açabilir. Bu durum, vücut yapısı ve damar anatomisi ile alakalı olarak değişmektedir. Varikosel, tesadüfen yapılan bir muayene sonucu fark edilebilir. Varikoselin cerrahi ile tedavisi, çok özel hastalar haricinde fayda sağlamadığı düşünüldüğünden pek önerilmemektedir. Günümüzde varikosel tanısı ve cerrahi kararı, Doppler Ultrasonografi ile rahatlıkla verilebilmektedir.

Varikosel, genellikle kısırlık problemi yaşanması durumunda tespit edilen ve erkek üreme sağlığını olumsuz etkileyebilen bir durumdur. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile bu sorun büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Bu nedenle, varikosel belirtileri gösteren erkeklerin bir uzmana başvurmaları önemlidir.