Varikosel, erkeklere özgü bir damar hastalığı olup, testislerde yer alan toplardamarlarda genişleme ve uzama sonucu kan akışında bozulma yaşanarak ortaya çıkabilen bir rahatsızlıktır. Kan akışının gerektiği gibi olmadığı durumlarda testislerin etrafında kan toplanmaya başlar ve başta ağrı olmak üzere cinsel isteksizlik hatta kısırlığa kadar uzanan şikayetler ortaya çıkar. Varikosel nedeniyle ortaya çıkabilen en belirgin şikayet bölgede gerçekleşen ağrıdır. Ağrıya eşlik eden terleme ve sıcaklık hissinde artış görülebilir. Varikosel henüz başlangıç aşamasındayken herhangi bir belirti vermeyebilir. Varikosel, sinsice ilerleyen bir damar hastalığı olup erkeklerin ortalama %15'inde görülebilmektedir.

Varikosel şayet ilerlemişse en önemli belirtisi bölgede oluşan ağrılardır. Ağrılar hafif ya da orta derecede hissedilebilir. Daha çok uzun süre ayakta kalmak ya da oturma sonucu ağrının şiddetinde artış yaşanabilir. Kişi dinlenme pozisyonunda iken ağrı belirgin oranda azalır. Ağrı özellikle gece yatmadan önce daha belirgindir ve sabah uyanıldığında ağrı kaybolmuş olabilir.

Damarlarda yaşanan genişleme, varikosel ilerlediğinde dışarıdan fark edilecek şekilde belirginleşebilir ve tıpkı bacaklarda oluşan varise benzer bir görünüm kazanır. Varikosel ilerledikçe yaşanan ağrı ve damarlarda şişme daha net hissedilebilir. Aynı zamanda varikosel nedeniyle testislerde ufalma yaşanabilir. Ancak bu belirti her varikosel hastasında oluşmayabilir.

Varikosel, testislere doğru uzanan ve tersi yönde kan taşıyan damarların kapakçıklarında meydana gelen problemler nedeniyle ortaya çıkabilen bir rahatsızlıktır. Ancak bu damarların işlevlerinin neden bozulduğu henüz tam olarak bilinmemektedir. Damar kapakçıkları düzenli bir şekilde çalışmadığı için kan akışı düzeninde sorunlar yaşanır. Dolayısıyla damarlarda genişleme oluşur. Daha çok ergenlik döneminde ortaya çıkan varikosel özellikle sol tarafta görülür. Varikosel sol tarafta oluşsa da her iki tarafta da sperm üretiminde azalma yaşanabilir.

Varikosel, fiziksel muayene ile teşhis edilebilen bir rahatsızlıktır. Doktor, el ile gerçekleştirdiği muayene sonucu varikosel teşhisi koyabilir. Eğer ihtiyaç duyarsa ultrason veya Doppler ultrasonografi isteyebilir. Bu görüntüleme yöntemleri, teşhisin doğruluğunu artırabilir.

Varikosel tedavisi, hastanın ve varikoselin durumuna göre farklı yöntemlerle yapılabilir.

Varikosel, genellikle önlenebilir bir durum değildir, ancak bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve önleyici tedbirler hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir veya belirtileri hafifletebilir:

Varikosel, doğru teşhis ve uygun tedavi yöntemleriyle yönetilebilir bir durumdur. Belirtiler fark edildiğinde bir uzmana başvurmak, hastalığın ilerlemesini önlemek açısından önemlidir.